وعده‌های ادامه‌دار وزرای بهداشت

سلامت نیوز : پوشش خدمات مامایی توسط سازمان‌های بیمه‌گذار یکی از مطالبات جامعه مامایی است که به گفته ناهید خداکرمی رئیس انجمن علمی مامایی ایران به‌رغم وعده‌های وزرای بهداشت در هر دوره همچنان روی زمین مانده است. این در حالی است که زنان بیمه شده کشور ما که عمدتا از قشر آسیب‌پذیر هستند شدیدا نیازمند حل این معضل هستند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از آرمان ؛ برنامه پزشک خانواده آرزوی دیرینه جامعه مامایی بوده ولی چنان دستخوش سلیقه‌های مختلف شده که تنها چیزی که در آن مهم نیست نیاز مردم و استانداردهای خدماتی ارائه‌دهندگان خدمت در تیم پزشک خانواده است. خداکرمی به مسئولان وزارت بهداشت و ستاد اجرای پزشک خانواده پیشنهاد می‌کند تا ارائه خدمات مادران به گروه مامایی سپرده شود و برای اینکه بیمه‌ها دچار سردرگمی نشوند بیمار ابتدا به یک ماما مراجعه کند و در صورت نیاز خدمات پایه‌ای دریافت کنند.

نیم نگاهی به گذشته‌

مرضیه وحید دستجردی، وزیر سابق بهداشت سال گذشته در مراسم روز ماما از جذب 11 تا 20 هزار ماما در برنامه پزشک خانواده خبر داده و گفته بود: نظام سلامت برای ارتقای خدمات خود به ماماها نیاز مبرم دارد و امسال هم 10 هزار و 600 نیرو باید برای بیمارستان‌های تازه تاسیس شده جذب کنیم که بخش زیادی از این نیروها ماما هستند. اشتغال ماماها موجب کاهش مرگ و میر مادران می‌شود و باید برای هر 10 هزار نفر 2 ماما در برنامه پزشک خانواده شهری وجود داشته باشد که برای این کار نیاز به استخدام‌های تازه پیدا می‌کنیم. طبق اهداف هزاره سازمان بهداشت جهانی تا سال 2015 ایران باید به بالاترین شاخص‌ها از جمله کاهش مرگ و میر مادران و کودکان زیر 5 سال دست یابد که این اتفاق مهم بدون کمک ماماها انجام‌شدنی نیست.

در بین اصناف شاغل در نظام سلامت ماماها اولین صنفی هستند که سند سیاست خدمات خود را تبیین کرده‌اند که این کار بزرگی است که توسط خانم زعفرانی و همفکری همکارانش در دفتر مامایی صورت گرفته است. وزیر سابق بهداشت بر این نکته هم تاکید کرده بود که اگر 60 درصد زایمان طبیعی را بر عهده ماماها بگذاریم این امر به خوبی انجام خواهد شد و در عین حال باید از ماماها برای ارتقای سلامت جامعه و بهداشت باروری استفاده کنیم چون کسی بهتر از ماما نمی‌تواند با مشاوره از پوکی استخوان مادران جلوگیری کرده و فرهنگ استفاده از شیر مادر را ترویج کند. وحید دستجردی همچنین در مراسم دو سال پیش روز ماما نیز از به‌کارگیری و جذب ماماهای همراه مادران حتی بعد از زایمان و پیگیری بهداشت مادران در خانه توسط آنان خبر داده بود.

همچنین در سال 89، فرح بابابی رئیس سابق اداره مامایی وزارت بهداشت گفته بود: براساس طرح جدید وزارت بهداشت، مراکز مشاوره مامایی در تمام شهرهای کشور گسترش می‌یابد و زنان باردار با مراجعه به این مراکز می‌توانند «مامای همراه» را برای مدت زمان و کار مشخص استخدام کنند. مراکز مشاوره مامایی در برخی شهرهای بزرگ کشور تشکیل شده‌اند اما هنوز در تمام کشور وجود ندارند، آیین‌نامه فعالیت این مراکز نیز تدوین و ابلاغ شده و مراکز مشاوره مامایی می‌توانند مطابق این آیین‌نامه و بر اساس تعرفه تعیین شده، خدمات مختلفی را از جمله مشاوره در دوران بلوغ، مشاوره قبل و بعد از ازدواج و مشاوره مامایی در زمان بارداری به زنان ارائه کنند. استانداردهای خدمات این مراکز تدوین شده و توسط وحید دستجردی وزیر بهداشت(سابق) ابلاغ شده است. تعرفه‌های این طرح فعلاً به صورت خصوصی است و خانم دستجردی وزیر بهداشت در روز جهانی ماما پیگیری برای پوشش بیمه‌ای این طرح را مطرح کرده‌ است. وزارت بهداشت آیین‌نامه مامای همراه را به تمام دانشگاه‌های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی ـ درمانی استان‌های مختلف ابلاغ کرده و بر این اساس مراکز مشاوره مامایی در شهرهای مختلف رو به گسترش است، مشکلی که فعلاً وجود دارد این است که این خدمات هنوز تحت پوشش بیمه نیست. سقف این تعرفه برای حضور ماما طی زایمان مادر 50هزار تومان است.

در مجموع، هزینه حضور «مامای همراه» از زمان آغاز درد زایمان تا پس از زایمان (بدون پوشش بیمه‌ای) به طور متوسط حدود 50 هزار تومان است. همچنین برآورد هزینه هر جلسه حضور مامای همراه در دوران بارداری یا پس از زایمان معادل یک ویزیت مامایی است. فاطمه زعفرانی، مشاور وزیر سابق بهداشت در امور مامایی نیز گفته بود: سند ارتقای خدمات مامایی جایگاه ماماها را بیش از پیش در نظام سلامت تثبیت کرده و در حل مشکلات این قشر بسیار موثر است. مبانی ارزشی، چشم انداز 1404 مامایی و جهت‌گیری‌های کلان در حرفه مامایی از جمله مباحثی است که در این سند به تفضیل به آن پرداخته شده است. با تمام این حرف و حدیث‌ها و وعده‌هایی که از گذشته مسئولان در جهت رفع موانع در این حرفه و تسهیل روند خدمتگزاری ماماها داده‌اند، ناهید خداکرمی، در مورد تحقق یافتن وعده‌های مسئولان برای ماماها می‌گوید: جامعه مامایی کشور هر سال در روز ماما وقتی به پشت سر خودش نگاه می‌کند می‌بیند نه تنها قدمی در جهت حل مشکلات ماماها برداشته نشده بلکه مشکلات دیگری نیز سر راه این حرفه قرار گرفته است. این مشکلات به طور مستقیم و غیرمستقیم سلامت جامعه را نیز تهدید می‌کند و سبب از دست رفتن منابع اقتصادی سلامت می‌شود. بیکاری حدود 30 هزار فارغ‌التحصیل رشته مامایی در کشور، لزوم تعرفه‌گذاری خدمات مامایی و مساله قرارداد سازمان‌های بیمه‌گر با ماماها از مواردی هستند که به عنوان مطالبات ماماها هر ساله مطرح می‌شود.