به گزارش سلامت نیوز به نقل از مهر ؛ دکتر محمداسماعیل مطلق گفت: برای پیشگیری از منفی شدن رشد جمعیت كه برپایه برخی اطلاعات موجود، در صورت تداوم وضعیت فعلی پس از حدود سال 1420 آغاز خواهد شد، ضروری است که با انجام تمهیدات مختلف و در كوتاه ترین فاصله زمانی ممكن، نسبت به ارتقای این شاخص تا حداقل 2.1 (میزان جایگزینی) و بیشتر اقدام شود.
وی افزود: با توجه به پیام مقام معظم رهبری در راستای ریشه یابی این امر بدیهی است كه شناسایی پدیده هایی كه منجر به كاهش جمعیت شده و برنامه ریزی در راستای بهبود آنها می تواند نقش مهمی در جبران كاهش نرخ باروری کلی جمعیت ایفا کند.
وی ادامه داد: بر اساس اطلاعات حاصل از بررسی های متفاوت یكی از مقوله هایی كه به عنوان عامل این كاهش قلمداد می شود پدیده تك فرزندی است.
وی بیان داشت: تک فرزندی پدیده‌یی است که در سالهای گذشته رو به فزونی نهاده است. اگر چه هم خانواده های شهری و هم خانواده های روستایی به این امر رو آورده اند، ولی این مسئله بیشتر در خانواده های شهری دیده می شود.
مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت با تأکید بر اینکه اجرای سیاستهای جدید جمعیتی بدون همکاری های بین بخشی و مشارکت سایر سازمانها و دستگاههای مرتبط میسر نیست، گفت: نگرش نسبت به فرزندآوری، احساس فشار های اجتماعی برای فرزندآوری، و میزان کنترل بر امکانات و منابع اقتصادی و حمایتی مورد نیاز برای داشتن فرزند دیگر، سه عامل مستقیم و بلافصل تعیین کننده نیات باروری است.
مطلق افزود: تغییر نگرش زنان نسبت به مسئله تحصیل و منزلت اجتماعی آنان سبب شده كه بخش قابل توجهی از زنان سالهای بیشتری را صرف تحصیل كرده و ازدواج را تا پایان تحصیلات به تاخیر بیندازند. این تاخیر یكی از عواملی است كه می تواند سهمی در كاهش باروری ایفا کند.
وی بیان داشت: بر اساس یك پژوهش انجام شده، 28.3 درصد (حدود یك سوم) از جامعه مورد مطالعه دارای یك فرزند بودند. اگرچه سن افراد تك فرزند كمتر از سایرین بود، ولی نكته مهم افزایش درصد تك فرزندی با افزایش سطح تحصیلات زن و مرد بود.
وی اظهار داشت: تجزیه و تحلیل بیشتر نشان داد كه تك فرزندی در زنانی كه از تحصیلات دانشگاهی برخوردار بودند 10 برابر زنان بی سواد بود. همچنین میانگین تعداد فرزند دلخواه در كسانی كه یك فرزند داشتند تفاوت قابل توجهی با سایرین نشان داد.
وی به عوامل کاهش تعداد فرزندان همچون عوامل اجتماعی مثل شهرنشینی، اشتغال، تغییر سبك زندگی اشاره کرده و گفت: با توجه به بالا نبودن نرخ اشتغال زنان (حدود 14 درصد) تاثیر تحصیلات مادران اهمیت بیشتری داشته است. همچنین براساس برخی مطالب ارایه شده در حوزه خارج از وزارت بهداشت، از منظر رفتارشناسی نیز بخش قابل توجهی از قشر تحصیلكرده تمایل به بیش از یك فرزند ندارند.
وی یكی از اثرات مهم و نامطلوب پدیده تك فرزندی را به هم خوردن توازن و تعادل نسلی دانست و گفت: سهم مادران تحصیل كرده از جمعیت آینده در مقایسه با مادران كم تحصیلات بسیار كمتر بوده و سبب كاهش متوسط ضریب هوشی جامعه خواهد شد.
وی افزود: این امر دقیقا همان رهنمود مقام معظم رهبری است كه: "یكی از مشكلات ما این است كه برجسته ترین زوجهای ما كه نخبگان هستند كمترین فرزند را دارند كه این یك ضرر بزرگ است چون كشور را از ژن انسانهای برتر محروم می كنیم."
مدیر کل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت در پایان از معاونین بهداشتی دانشگاهها خواست: با توجه به واقعیات مطروحه، شناسایی خانواده های تك فرزند كه علیرغم برخورداری از شرایط مناسب تمایلی به داشتن فرزند بعدی ندارند را در برنامه ریزی و مداخله های بهداشتی قرار دهند و به منظور فرهنگ سازی و آموزش در راستای ارتقای نرخ باروری كلی و طراحی و اجرای مناسب مداخلات در این راستا اهتمام ورزند.