به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایلنا ؛ طبق گزارشی که وزارت بهداشت در تاریخ ۶ آذرماه اعلام کرده است میزان شیوع بیماری ایدز در بین کودکان کار و خیابان ۴۵ برابر جمعیت عادیست. این آمار از مطالعه بر روی ۱۰۰۰ کودک کار و خیابان در شهر تهران بدست آمده است و نتایج حاکی از آن است که ۱۵ درصد از آنها مواد مخدر مصرف کردهاند که ۴ / ۶ درصد آنها از طریق تزریق بوده است.
در مورد این آمار، لیلا ارشد، مددکار اجتماعی و عضو هیأت مدیره انجمن حمایت از حقوق کودکان به ایلنا گفت: دلیل این مسئله آن است که بچههای کار و خیابان هیچ وسیلهای برای مراقبت و محافظت از خودشان ندارند. کودکان زبالهگرد، دستکش و یا وسیلهای ندارند که از تماس مستقیم آنها با زبالهآلوده همچون زبالههای بیمارستانی جلوگیری کند.
وی افزود: بسیاری از کودکان کار در ایران نانآور خانوادههایشان هستند و باید هزینههای زندگی را آنها بپردازند. ایدهآل است اگر بگویم آنها کار نکنند ولی واقعیت آن است که کار کودکان به دلیل مسائل اقتصادی ناگزیر است.
ارشد در ادامه گفت: جای خالی حمایت از این کودکان بسیار دیده میشود بسیاری از این کودکان که ساعات زیادی در سطح شهر هستند در معرض خطر سوءاستفاده جنسی نیز قرار دارند. خوب است فضاهایی را ایجاد کنیم که بچههایی که در خیابان کار میکنند اگر مورد تهدیدی قرار گرفتند به آنجا مراجعه کنند و حتی بتوانند یک وعده غذای گرم بگیرند و از امکاناتی بهرهمند شود.
عضو هیأت مدیره انجمن حمایت از حقوق کودکان ادامه داد: مددکاران نیز میتوانند در این مکانها حضور یابند و به مسایل گوناگون از قبیل گرفتن شناسنامه برای کودکان کار، پیگیری ثبت نام آنها در مدارس و حتی گرفتن دفترچه بیمه برای آنها بپردازند. البته باید در نظر داشت که اگر این ذهنیت به وجود بیاید که در این اماکن ممکن است دستگیر شوند، از این جور فضاها فرار خواهند کرد.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا توزیع جزوههای آموزشی توسط وزارت بهداشت در مدارس را کارساز میدانید گفت: آگاهی دادن بسیار خوب و کمککننده است. کاش این آموزشها به کودکان کار هم که به مدرسه نمیروند داده شود. البته آموزش باید همراه با حمایت باشد. هنگامی که کودک زبالهگرد بداند باید دستکش و کفش مناسب استفاده کند اما دستکش و کفش نداشته باشد فایدهای ندارد. البته ممکن است ابتلاء این کودکان از طریق مادر آلوده به ویروس هم انجام شده باشد بنابراین آموزش و حمایت باید گستردهتر باشد.
فاطمه قاسمزاده، روانشناس کودک و عضو هیأت مؤسسه شبکه یاری کودکان کار و خیابان نیز در این رابطه به ایلنا گفت: طبق معاهده ۱۲۸ سازمان جهانی کار، که ایران آن را امضا کرده انجام کارهای دشوار باید برای کودکان ممنوع شود مانند زبالهگردی که در عمل همچنین چیزی مشاهده نمیشود. حتی شاهد آن هستیم که بعضی کودکان توسط شرکتهای جمعآوری زباله که با شهرداری قرارداد دارند به این کار گمارده میشوند.
وی افزود: حذف کار کودک یک آرمان است که شاید در جامعه اکنون ما به دلیل وضعیت اقتصادی نامناسب کشور امکانپذیر نباشد. اما سه راه کار در این زمینه وجود دارد: منع کار دشوار برای کودکان، کاهش کار کودکان و تغییر کار کودکان به کارهای کم خطرتر که لازمهٔ این کار بهبود اوضاع اقتصادی کشور است زیرا عمدهترین علت برای کار کودک در ایران این است که خانوادهٔ او به این کار نیاز دارند.
قاسمزاده ادامه داد: اگر دولت نمیتواند کار کودک را حذف کند، حمایت که دیگر وظیفه اوست. سازمانهای دولتی باید به فکر این مسئله باشند و مؤسساتی را ایجاد کند که از این کودکان حمایت کنند و به آنها آموزش لازم را بدهند. البته این کودکان بیشتر جذب نهادهای غیر دولتی میشوند زیرا نهادهای دولتی آنها را میترسانند و این به خاطر آن است که در گذشته رویکردی داشتهاند که بچهها فکر میکند میخواهند آنها را دستگیر کنند، که البته قبلاً این کار چند بار انجام شد، اما فایدهای نداشته است.
وی افزود: دولت باید از NGOها هم حمایت کند و منابعی را در اختیار آنها قرار دهد که بتوانند برای مثال از نهادهای بینالمللی کمک مالی بگیرند. برای نمونه یک NGO که در کرج قرار دارد و ۶۰۰ کودک را تحت پوشش قرار داده است ماهیانه ۱۰۰ میلیون هزینه دارد که تأمین آنها بسیار دشوار است.
اکبر یزدی مسئول بخش مشاوره و عضو شورای جمعیت دفاع از کودکان کار و خیابان نیز معتقد است: کودکان کار و خیابان امکانات بهداشتی ندارند و هیچ خدمات بهداشتی به رایگان در اختیار آنها قرار نمیگیرد حتی آنهایی که به سن بلوغ رسیدهاند نمیتوانند از لحاظ مالی وسایل محافظت در روابط جنسی را خریداری کنند زیرا قیمت آنها بشدت افزایش یافته است.
وی افزود: البته اگر بخواهیم دلایل دقیق این موضوع را بررسی کنیم باید هر گروه از کودکان کار را به تفکیک بررسی کنیم. حتی ممکن است این کودکان در معرض خطر سوءاستفاده جنسی هم قرار بگیرند که این مسئله هم خود در زمینه ابتلا به ایدز میتواند مؤثر باشد.
یزدی ادامه داد: بخش مهم دیگر، آن است که کودکان آموزشهای لازم را ندیدهاند و NGO هایی که در این زمینه کار میکنند فضایی برای ابراز وجود نمییابند.
وی افزود: هماکنون موردی داریم که مادر یکی از بچهها که باردار است و تا ماههای آخر مجبور به کار کردن بوده است هنگام وضع حملش رسیده و ما به او فشار آوردیم که در خانه زایمان نکند و به بیمارستان برود اما نتوانستیم هزینههای او را تأمین کنیم. این کودکان از بدو تولد دیده نمیشوند و از دسترسی به خدمات بهداشتی رایگان محرومند.