دکتر محمد حسین تقدیسی در گفت وگو با ایسنا ، با اشاره به اینکه تنها با آموزش و ارتقاء سواد، سلامت جامعه امکان پذیر میشود، اظهار کرد: امروزه مردم برای دریافت اطلاعات و آموزش به مراکز غیراستاندارد مراجعه و سعی در جذب و ارائه خدماتی میکنند که نه تنها علمی و تایید شده نیست بلکه در مواردی مشکلاتی برای خانوادهها فراهم میکند که ضرورت سازماندهی و هدایت این موارد از وظائف وزارت بهداشت است.
مدیرکل دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت ادامه داد: آموزش و ارتقاء سواد سلامت جامعه، حقوق مردم را به مطالبه عمومی تبدیل میکند و به عنوان محور عدالت در سلامت که تامین کننده هدف اصلی توسعه و نشانه یک جامعه در حال پیشرفت است، مطرح است که این امر بعنوان سرمایه و نه هزینه اجتماعی محسوب میشود.
وی ادامه داد: از طرف دیگر، اکنون در جوامع توسعه یافته و حتی برخی از جوامع در حال توسعه، ارتقاء سلامت جامعه با تغییر رویکرد از مدیریت متمرکز و "کار برای مردم" به رویکرد پویای مدیریت مشارکتی و مداخلهها و خدمات "مردم برای مردم" تغییر یافته است.
دکتر تقدیسی با اشاره به اینکه حدود 80 درصد امکانات بهداشت و درمان دولتی است و دولت باید به مردم و بخش خصوصی اعتماد کند، اظهار کرد: دولت باید تمام هم خود را در نظارت بکار گیرد و در کنار نظارت جامعه و ارتقاء آن فکر موثری کند.
این دکترای تخصصی ارتقاء سلامت با بیان این مطلب که در برنامه پنجم توسعه و ارتقاء سواد سلامت جامعه بعنوان محور عدالت در سلامت و تحقق سیاست راهبردی کشور مبنی بر کاهش تصدیگری دولت در اجرا و ارائهی خدمات است، گفت: با توجه به اصل 44 قانون اساسی حمایت عملی از خدمات و مشاوره آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت مردم برای مردم به منظور توسعه بخشهای خصوصی و مشارکت همه جانبه اجتماعی ضروری بوده است.
وی بهره گیری از دانش، مهارتها و قابلیتهای متخصصین رشته "آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت" را مهم دانست و افزود: در مشاوره و آموزش سلامت، ایجاد محیط های حامی سلامت، توانمند سازی مردم و کارکنان بهداشتی، نیازسنجی و استفاده از تکنولوژیهای مناسب در ارتقای سلامت جامعه و مهارتهای عمومی و تخصصی، رویکرد پویای خدمات "مردم برای مردم" را محقق می سازد.
دکتر تقدیسی در خصوص هزینه های مربوط به دریافت مشاوره اظهار کرد: خدمات و مشاوره آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت گذشته از فردی میتواند گروهی و یا کارگاهی باشد همچنین از چند نفر تا چند ده نفر را مورد آموزش و مشاوره قرار دهد لذا تعرفههای آن با توجه به گستردگی آن بصورت شفاف بزودی ابلاغ می شود.
وی حفظ و ارتقاء سطح سلامت افراد، خانوادهها و گروهها بر اساس برنامه و سیاستهای مشخص شده توسط وزارت بهداشت مهمترین هدف از تاسیس مرکز مشاوره و ارائه خدمات آموزش بهداشت دانست و افزود: ارائه خدمات این مرکز آموزش و ارتقاء سلامت متناسب با انواع پیشگیری سطح اول، دوم و سوم است.
مدیرکل دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت ادامه داد: کمک به کاهش هزینههای بهداشتی درمانی از طریق رویکرد توانمند سازی جامعه و ارتقاء مشارکت و مسئولیت پذیری افراد در حفظ و ارتقای سلامت خود و جامعه در ابعاد جسمی، روانی و اجتماعی در حوزه سلامت از دیگر اهداف این مرکز است.
دکتر تقدیسی افزود: ارائه خدمات آموزش خود مراقبتی با توجه به استانداردها، ارائه خدمات مشاورهای در زمینه آموزش بهداشت و ارتقای سلامت به اقشار مختلف جامعه، کمک به ایجاد، توسعه و ارتقاء محیطهای حامی سلامت و طراحی و اجرای برنامه های ترویج شیوه های زندگی سالم از دیگر اهداف ابلاغ آیین نامه راه اندازی مراکز مشاوره آموزش و ارتقای سلامت است.
وی اظهار داشت: فرآیند آموزشی، ترکیبی از رویکردها برای ترویج و تغییر سبک زندگی سالم را فراهم میکند تا بتواند به افراد، خانوادهها و جامعه در تصمیم گیری آگاهانه درباره موضوعاتی که در دستیابی، بازیابی و حفظ سلامت مؤثر است، کمک کند و این فرآیند یادگیری می تواند مردم را برای تغییر داوطلبانه شرایط یا اصلاح شیوه زندگی برای بالا بردن سطح سلامت توانمند سازد.
مدیرکل دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت با بیان اینکه این مرکز مشاوره براساس ضوابط و مقررات وزارت بهداشت در جهت حفظ و تقویت رفتارهای سالم و اصلاح رفتارهای ضرر رسان به سلامت در سطوح مختلف جامعه کمک خواهد کرد، گفت: در دورههای مختلف زندگی شامل دوران کودکی، نوجوانی، جوانی، میانسالی و سالمندی با استفاده از راهبردهای آموزشی، مشاورهای و ارتباطی و در موقعیتهای آموزشی متنوع از قبیل مهدهای کودک، مدارس، منازل، ادارات، کارخانهها، بیمارستانها، کلینیکها، مکانهای ورزشی و فرهنگی متناسب با نیازها و اولویتهای محلی، ملی و منطقهای مرتبط با سلامتی، فعالیت میکند.
دکتر تقدیسی خاطرنشان کرد: این مراکز دارای شرح وظایف و حدود اختیارات مشخص بوده و پس از اخذ مجوز لازم توسط افراد واجد شرایط و با صلاحیت تاسیس و اداره میشوند.
وی تاکید کرد: بنابراین ارتقاء سواد سلامت جامعه بعنوان محور توسعه پایدار و اصلاح و بهبود فرایند و یا تغییر رفتار سلامت محور و مهندسی رفتار و فرهنگ سلامت جز با همکاری سازمان های مردم نهاد و مشارکت خود مردم امکان پذیر نخواهد بود و این مراکز خدمت بزرگی به ارتقاء جامعه کمک خواهد کرد.
دکتر تقدیسی افزود: مجوز این مراکز به افرادی داده می شوند که از طریق گذراندن دوره دکتری از یک دانشگاه معتبر داخلی یا خارجی در رشته های آموزش بهداشت و یا ارتقای سلامت، مهارت های مورد نیاز را برای انجام وظیفه مؤثر جهت طراحی، اجرا و ارزشیابی برنامههای آموزشی برای گروههای هدف به عنوان یک متخصص آموزش بهداشت و یا ارتقاء سلامت تحصیلکرده است.
مدیرکل دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت در خصوص قلمرو فعالیت های مرکز مشاوره و ارائه خدمات آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت گفت: نیازسنجی مشکلات بهداشتی و اولویتبندی آن، طراحی و ارائه برنامه های آموزش بهداشت و مداخلات ارتقاء سلامت در سطوح مختلف (فرد، خانواده، جامعه، سازمان ها) ، آموزش روشها و اصول خود مراقبتی به مراجعه کنندگان است.
وی ادامه داد: ارائه برنامه های آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت با تاکید بر آموزش شیوه زندگی سالم در محیط های کار، محیطهای آموزشی ( مهدهای کودک، مدارس و دانشگاهها)، فرهنگی، ورزشی، تفریحی، اجتماعی، نظامی، بهداشتی درمانی، زندانها، منازل، برگزاری همایشها، دورهها، کارگاهها و برنامههای آموزش و ارتقاء سلامت از دیگر فعالیتهای این مرکز مشاوره است.
دکتر تقدیسی ارائه خدمات آموزشی و مشاوره ای به بیماران بر اساس ارجاع پزشک از دیگر فعالیتهای این مرکز عنوان کرد و افزود: ارائه خدمات مشاورهای و آموزشی به گروههای آسیب پذیر و در معرض خطر کودکان و مادران، نوجوانان و جوانان، زوج های جوان، سالمندان، معتادان، معلولان از دیگر این مراکز خواهد بود.
وی همچنین به ارائه خدمات مشاورهای آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت به سازمانها، نهادها، تصمیم گیران اشاره کرد و گفت: ارائه خدمات پژوهشی و ارزشیابی اثربخشی برنامههای آموزش بهداشت و ارتقای سلامت از جمله اهداف این نوع خدمات است.