فردای پوست و مو در سایه سلول‌های بنیادی

سلامت نیوز : زیبایی و درمان نواقص و ضایعات پوستی، موضوعی است که هیچ کس نسبت به آن بی‌اعتنا نیست. رفع نواقص و درمان بیماری‌های پوستی در دنیای مدرن امروز که مواد متنوع شیمیایی و آلاینده‌های مختلف در بروز برخی از آنها بی‌تاثیر نیست، بسیاری از متخصصان این حوزه را بر آن داشته تا ضمن انجام پژوهش‌های گسترده درباره ابداع تکنولوژی‌های تاثیرگذار، از روش‌های متنوعی برای کارآمدتر شدن درمان بهره‌مند شوند. آنچه در پی آمده، گفت‌وگویی درباره روش‌های نوین درمانی و مراقبتی است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از سیب ؛ دکتر محمدعلی نیلفروش‌زاده در این گفت‌وگو از شیوه‌های جدید و احتمالی درمان بیماری‌‌های پوست و مو در ایران می‌گوید و PRP را با وجود تبلیغات وسیع آن، فقط در مرحله تحقیق می‌داند و نه درمان قطعی.

مرکز تحقیقات پوست و سلول‌های بنیادی، که شما ریاست آن را به عهده دارید، به جز انجام تحقیق و پژوهش، در زمینه درمانی نیز فعالیت دارد؟

تیم‌های جداگانه‌ای در رابطه با درمان بیماری‌ها به وسیله سلول‌های بنیادی، از جمله درمان بیماری بَرَص، برخی ضایعات پوستی و زخم‌هایی که با بهبود تاخیری مواجهند، مشغول به کار هستند و با کمک فناوری سلول بنیادی در درمان آنها به نتایج خوبی رسیده‌ایم. همچنین در زمینه درمان چین و چروک و ریزش مو نیز به نتایج سودمندی رسیده‌ایم. درباره طرح سلول بنیادی فولیکول مو در مرحله حیوانی کاملا با موفقیت پیش رفته‌ایم. در مورد طرح جوانسازی پوست از کشت و تکثیر سلول‌های فیبروبلاست استفاده شده است. سلول‌های فیبروبلاست نقش مهمی در حفظ داربست بافت پیوندی دارند و عملکرد اصلی آنها تولید پروتئین کلاژن است.

کلاژن رشته‌ای پروتئینی است که با افزایش سن از میزان آن کاسته شده و این کاهش، مسئول ایجاد ظاهر مسن و پیر در چهره است. مرحله اول کار روی سلول‌های بنیادی با تولید و تکثیر سلول‌های فیبروبلاست و کاربرد بالینی آن در بهبود Face Wrinkle آغاز می‌شود. این طرح تاکنون روی 44 بیمار انجام شده است و نتایج آن در 20 بیمار با میزان بهبودی
20 درصد و حداکثر 60 درصد ثبت شده است. به طور متوسط میزان بهبودی کلی در چین و چروک 13%±41 بوده است.

مورد استفاده دیگر از روش سلول‌درمانی، کشت و انتقال سلول‌های فیبروبلاست در محل زخم‌های ناشی از سوختگی است. در این روش یک نمونه پوستی از پوست سالم فرد برداشته می‌شود و پس از جداسازی و تکثیر سلولی، به محل درگیر منتقل می‌شود.

مرحله دوم کشت و تکثیر سلول‌های فیبروبلاست و کراتینوسیت و کاربرد آن در درمان اسکار سالک بود و مرحله سوم طرح کشت همزمان کراتینوسیت و فیبروبلاست در درمان سوختگی روی چهار بیمار انجام شده است.

یک بیمار به دنبال سوختگی با برق ولتاژ بالا پس از انتقال سلولی بهبودی کامل داشته است.

کاربرد دیگر سلول‌درمانی استفاده از سلول‌های ملانوسیت در درمان ویتیلیگو است. در این روش نمونه‌ای پوستی از پوست سالم پشت گردن بیمار برداشته می‌شود و پس از جداسازی سلول‌ها به محل درگیر منتقل می‌شود. که این طرح تاکنون روی 40 بیمار انجام شده است.

تبلیغات گسترده‌ای در زمینه درمان ریزش یا رویش دوباره مو با سلول‌های بنیادی یا روش PRP صورت می‌گیرد، نظرتان در این باره چیست؟

واقعیت این است که کاربرد PRP در درمان طاسی، ایده‌ای نو است که فقط در مرحله تحقیق است نه درمان نتایج مطالعه‌های کلینیکی منتشر شده هم محدود است و در برخی حتی نتیجه واضحی هم به دست نیامده است. جالب است بدانید حتی تحقیقات در این باره به کاربرد این روش در افراد تحت درمان با پیوند مو یا مطالعات حیوانی محدود است. در برزیل بهبود 15 درصدی قطر و تعداد موها در این روش دیده شده، اما در مطالعه مکزیک تاثیر واضحی نداشته است.

تزریق PRP، با تزریق سلول‌های بنیادی فرق دارد. تزریق سلول بنیادی (از جمله سلول‌‌های فیبروبلاست که در جوانسازی پوست استفاده می‌شوند یا سلول‌های بنیادی فولیکول مو) فقط در مراکز تحقیقاتی دانشگاهی معتبر و با تجهیزات استاندارد و پیشرفته انجام می‌شود. اما پلاکت‌ها اجسام کروی یا بیضوی شکل کوچکی هستند که از قطعه‌قطعه شدن سلول‌های بزرگ در مغز استخوان حاصل می‌شوند و جزو سلول‌ها به شمار نمی‌روند که به یک یا چند رده سلولی دیگر تمایز یابد؛ چون اصولا پلاکت سلول نیست که هسته داشته باشد و بتواند تقسیم شود، بنابراین نمی‌تواند سلول بنیادی باشد!