سلامت نیوز : خطر ابتلا به بیماری انسداد مزمن ریوی با هر نخ سیگار افزایش مییابد و افرادی که هر روز بیش از یک پاکت سیگار مصرف میکنند، اغلب به بیماری آمفیزم مبتلا هستند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا ؛ در ادامه به سوالاتی پیرامون انسداد مزمن ریوی و ارتباط آن با مصرف سیگار پاسخ داده میشود. سوالاتی که شاید برای شما هم مطرح باشد:
بیماری انسداد مزمن ریوی چیست؟
این بیماری که در زبان انگلیسی Chronic Obstructive Pulmonary Disease یا به اختصار، COPD نام دارد، ترکیبی است از دو اختلال تنفسی شایع به نامهای 1) برونشیت مزمن (Chronic bronchitis) یا "التهاب نایژکهای ریه" و 2) آمفیزم (emphysema) یا "التهاب کیسههای هوای ریه".
این دو اختلال، بیماریهای طولانی مدت و مزمنی هستند که عملکرد دستگاه تنفس را با مشکل مواجه میسازند. هر کدام از این دو اختلال ممکن است به تنهایی روی دهند، اما بسیاری از افراد با هر دو اختلال درگیر میشوند و به این علت، آنها را افراد مبتلا به بیماری انسداد مزمن ریوی مینامیم.
کدام عوامل در ایجاد بیماری انسداد مزمن ریوی موثر است؟
برونشیت مزمن و آمفیزم، بیش از همه در افرادی مشاهده میشود که دخانیات مصرف میکنند یا قبلا مصرف میکردهاند. خطر ابتلا به بیماری انسداد مزمن ریوی با هر نخ سیگار افزایش مییابد و افرادی که هر روز بیش از یک پاکت سیگار مصرف میکنند، اغلب به بیماری آمفیزم مبتلا هستند.
عامل مهم دیگری که احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش میدهد، استنشاق مواد آلاینده صنعتی، بویژه در محیطهای شهری است. البته نقش ژنتیک را نیز نباید در ایجاد این بیماری نادیده گرفت، چرا که درصد کمی از مبتلایان به این بیماری، دارای نوعی نقص ژنتیک هستند.
برای درک اینکه بیماری انسداد مزمن ریوی، چه آسیبی به دستگاه تنفسی وارد میکند، لازم است با عملکرد طبیعی ریه آشنا شویم.
ریهها چگونه کار میکنند؟
با هر بار نفس کشیدن، هوا از طریق دهان و بینی به درون نای کشیده میشود. نای، لولهای است به طول 10 تا 12 سانتیمتر (در بزرگسالان) که در انتها، به دو شاخه تقسیم شده و هر شاخه به یک ریه متصل میشود.
هر کدام از این شاخهها، نایژه (یا نایچه) نامیده میشود. هر نایژه پس از ورود به ریه، به شاخههای بیشتر و نازکتری تقسیم میشود که هر کدام از این شاخهها، نایژک نام دارد. در انتهای هر نایژک، یک کیسه هوایی بسیار کوچک وجود دارد که از طریق آن، اکسیژن به مویرگهای خونی دیواره این کیسهها منتقل شده تا به وسیله گردش خون، در بدن توزیع شود.
به موازات این فرآیند، مادهای زاید به نام دیاکسید کربن، از طریق همان مویرگها به کیسههای هوا منتقل شده تا از طریق نایژکها، نایژهها، نای و در نهایت بینی یا دهان، از بدن خارج شود که این عمل، بازدم را تشکیل میدهد.
در اختلال آمفیزم چه روی میدهد؟
در این اختلال، کیسههای هوای ریه، بتدریج تخریب میشود. به گونهای که عمل دم یا بازدم در فرد مبتلا به این اختلال با مشکل همراه میشود. این اختلال باعث میشود تا نایژهها و نایژکها بتدریج، انعطافپذیری و حالت طبیعی خود را از دست داده و فرآیند انتقال هوا به درون ریهها با سختی بیشتری انجام شود.
در اختلال برونشیت مزمن چه روی میدهد؟
نوعی ماده مخاطی در مجاری تنفسی تولید میشود که وظیفه آن، مرطوب نگه داشتن این مجاری است. در اختلال برونشیت مزمن، این مخاط بیش از حد تولید میشود که نتیجه آن، سرفههای مداوم و ترشح مقدار زیادی خلط سینه است. همچنین ممکن است با نازکتر شدن نایژهها و از بین رفتن انعطافپذیری طبیعی آنها، ورود و خروج هوا به درون ریهها مشکل شده و تنفس با مانع مواجه شود، به گونهای که فرد مبتلا به حالت "نفس نفس زدن" دچار شود.
به گزارش ایسنا، بیشتر افراد عادی، دورههای گذرا و کوتاه مدتی از برونشیت را در زندگی خود تجربه میکنند که ممکن است حداکثر یک یا دو هفته طول بکشد.
اما در برونشیت مزمن، این وضعیت برای ماهها و سالها پابرجا مانده و فرد مبتلا برای مدتی طولانی با مشکل سختی تنفس، ایجاد خلط سینه و سرفههای مداوم درگیر میشود.
ابتلا به بیماری انسداد مزمن ریوی چه احساسی در فرد به وجود میآورد؟
فرد مبتلا در هنگام بالا رفتن از پله یا مکانهای بلند دچار تنگی نفس میشود. اما در شکل شدید آن، حتی در زمان راه رفتن معمولی و آهسته نیز تنگی نفس شدیدی در فرد به وجود میآید، به گونهای که فعالیتهای روزانه و عادی نیز دچار اختلال شده و با پیشرفت بیماری، شدت اختلال در فعالیتهای روزانه بیشتر میشود.
تعجبآور نیست که افراد مبتلا به برونشیت مزمن یا آمفیزم، ممکن است ناامید، مضطرب، افسرده و یا درمانده شوند که این نیز به نوبه خود، زندگی آنها را با اختلال بیشتری روبرو میکند.
افرادی که روحیه بهتری داشته باشند، بهتر میتوانند با این بیماری سازگاری پیدا کنند. درواقع، سازگاری با محدودیتهایی که این بیماری بر روش زندگی افراد تحمیل میکند، به علاوه حمایت خانواده و دوستان میتواند اضطراب و افسردگی ناشی از این بیماری را کاهش دهد.
آیا بیماری انسداد مزمن ریوی با مشکلات دیگری نیز همراه است؟
افراد مبتلا به برونشیت مزمن و آمفیزم، آمادگی بیشتری برای ابتلا به عفونتهای ریوی و پنومونی دارند و برخی مواقع لازم است که برای دریافت درمانهای فوری در بیمارستان بستری شوند. در این مدت ممکن است سطح اکسیژن خون آنها پایین آمده و به علت نارسایی فرآیند گردش خون، پا یا قوزک پای آنها متورم شود.
با بیماری انسداد مزمن ریوی چه باید کرد؟
بسیاری از افراد سیگاری تصور میکنند که مصرف سیگار، زیانهای دائمی به ریههای آنها وارد میکند و هیچ راهی برای مقابله با آن وجود ندارد. اگرچه درست است که تخریب بافتهای ریه، چندان قابل برگشت یا درمان نیست اما ترک دخانیات در هر سنی و در هر مرحلهای از پیشرفت بیماری میتواند کیفیت زندگی و طول عمر افراد را افزایش دهد.
با ترک دخانیات، احتمال ابتلای شما به بیماری انسداد مزمن ریوی به تدریج کاسته خواهد شد. در مورد افرادی که به این بیماری مبتلا هستند، قطع مصرف دخانیات میتواند تنگی نفس و سایر علائم بیماری را تا حدی تسکین داده و میزان پیشرفت بیماری را کندتر کند.